Όταν το «τριφύλλι» αλλάζει...

Από το µεσηµέρι της Δευτέρας ο ποδοσφαιρικός Παναθηναϊκός βιώνει τη µεγαλύτερη διοικητική αλλαγή της ιστορίας του, µετά την αποχώρηση της οικογένειας Βαρδινογιάννη από τα κοινά της «πράσινης» ΠΑΕ έπειτα από 32 χρόνια συνεχούς παρουσίας.

Μια χρονική περίοδος που αν µη τι άλλο άφησε τη «σφραγίδα» της στο «τριφύλλι» και «έκλεισε» µε την τριετία της πολυµετοχικότητας, η οποία σηµαδεύτηκε από δεκάδες διοικητικές έριδες, αντιπαραθέσεις και «βυζαντινισµούς» ανάµεσα στους ισχυρούς «πόλους» της µετοχικής οµάδας του Παναθηναϊκού. Η συγκεκριµένη εξέλιξη πάντως δεν είναι η µοναδική «µεγάλη» στα 103 χρόνια της «πράσινης» ιστορίας, η οποία είναι γεµάτη από αλλαγές και νέες σελίδες. Ας τις ξεφυλλίσουµε µία προς µία...

1908-1909

Η πρώτη διοίκηση

Η ίδρυση του Παναθηναϊκού, αρχικώς ως ΠΟΑ (Ποδοσφαιρικός Οµιλος Αθηνών) στις 3 Φεβρουαρίου 1908, επισηµοποιήθηκε τον Δεκέµβριο του ίδιου έτους µε τη συγκρότηση της πρώτης διοίκησης. Πρόεδρος ορίστηκε ο Αλέξανδρος Καλαφάτης, αδερφός του ιδρυτή του συλλόγου, Γιώργου. Λίγους µήνες µετά, ελέω των οικονοµικών δυσκολιών που αντιµετώπιζε ο νεοσύστατος σύλλογος, ήρθε η πρώτη µεγάλη διοικητική αλλαγή, µε τον επιχειρηµατία Μαρίνο Μαρινάκη να αναλαµβάνει την προεδρία έπειτα από µία άτυπη ΓΣ στις αρχές του 1909, δίνοντας λύση στο οικονοµικό.


1909

Η µεγάλη διάσπαση

Η απολυταρχική στάση του νέου προέδρου, που ήθελε να καταρτίζει ο ίδιος την ενδεκάδα κυρίως µε παίκτες που είχε φέρει από τον Εθνικό ΓΣ, τον έφερε σε µεγάλη κόντρα µε τον Γιώργο Καλαφάτη. Στο τέλος του 1909 ο τελευταίος µαζί µε 34 µέλη-παίκτες που αποτελούσαν τον «πυρήνα» της οµάδας αποχώρησαν, ιδρύοντας τον Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό Οµιλο (ΠΠΟ). Την περίφηµη «οµάδα Καλαφάτη», που το 1924 πήρε την τελική της ονοµασία: «Παναθηναϊκός Αθλητικός Οµιλος».



1931-32

«Πόλεµος» Νικολαΐδη - Μερκούρη

Από τις πρώτες πολύ δύσκολες διοικητικές περιόδους της «πράσινης» ιστορίας. Η άκοµψη αποχώρηση του Αγγελου Μεσσάρη προκάλεσε µεγάλους τριγµούς στο πρόσωπο του εµβληµατικού, αλλά και «σκληρού» Απόστολου Νικολαΐδη.



Οι εκλογές του 1932 πραγµατοποιήθηκαν κάτω από σκληρές αντιπαραθέσεις ανάµεσα στον Νικολαΐδη, που στήριζε τον Νίκο Ξηρό για την προεδρία, και τον Σταµάτη Μερκούρη (γιο του δηµάρχου Αθηναίων, Σπύρου Μερκούρη), ο οποίος «κατηγορήθηκε» ότι δελέαζε παίκτες και µέλη του συλλόγου µε διορισµούς στο δήµο. Τελικώς, νικήτρια αναδείχθηκε η παράταξη Νικολαΐδη.




1932

Η διαγραφή του Καλαφάτη
Λίγους µήνες µετά η νέα διοίκηση, εµφανίζοντας «εκδικητικές» τάσεις, διέγραψε όλα τα µέλη της αντιπολίτευσης, ανάµεσα στα οποία ήταν κι ο ιδρυτής και «ψυχή» της οµάδας, Γιώργος Καλαφάτης. Το µεγάλο λάθος διορθώθηκε το 1950, όταν ο Καλαφάτης γράφτηκε ξανά στο µητρώο του «τριφυλλιού».

Η παράταξη Μερκούρη εγκατέλειψε το σύλλογο και µαζί µε τα περισσότερα αστέρια της οµάδας δηµιούργησαν τα Πράσινα Πουλιά! Η αποχώρησή τους αποδυνάµωσε την οµάδα και τον Νοέµβριο του 1932, µετά τη βαριά ήττα από τον Ολυµπιακό στο Κύπελλο, ο κόσµος του ΠΑΟ βγήκε στους δρόµους µε συνθήµατα κατά της διοίκησης, ζητώντας την επιστροφή των αστεριών.



1959
Επιστροφή Νικολαΐδη

Ο "Πατριάρχης" του ΠΑΟ, Απόστολος Νικολαϊδης με τον Αχιλλέα Ασλανίδη

Μετά από ένα διάστηµα πολλών διοικητικών αλλαγών και ζυµώσεων, στις εκλογές του 1959 ο Απόστολος Νικολαΐδης (που είχε ένα πέρασµα από τον προεδρικό θώκο τη σεζόν 1944-45) ανέκτησε την προεδρία του Παναθηναϊκού, προχωρώντας σε µεταγραφικές κινήσεις για να τον ξανακάνει ανταγωνιστικό. Ο απερχόµενος πρόεδρος Κωνσταντίνος Παπαναστασίου, απογοητευµένος από το αποτέλεσµα των εκλογών, αποχώρησε για να αφοσιωθεί στον Πανελλήνιο, τον άλλο µεγάλο του έρωτα.



1972-73

Ο «Παναθηναϊκός Συναγερµός»

Μόλις δύο χρόνια µετά το έπος του «Γουέµπλεϊ» ο Παναθηναϊκός µπήκε σε νέα περίοδο διοικητικών αναταραχών. Η διαµάχη του τότε προέδρου Μιχάλη Κίτσιου (που ζητούσε να γίνουν µέλη του συλλόγου οι αδερφοί Γιαννακόπουλοι) µε τον επί σειρά ετών µεγάλο παράγοντα της οµάδας Αντώνη Μαντζεβελάκη (κατηγορούσε τη διοίκηση ότι έχασε την εµπιστοσύνη του κράτους) οδήγησε στη διάλυση της ΓΣ στις 3 Μαΐου. Ακολούθησαν παραιτήσεις στελεχών, οι οποίοι εισχώρησαν στην παράταξη «Παναθηναϊκός Συναγερµός».

Λίγες ηµέρες αργότερα, στις 13 Ιουνίου, οι Σπ. Ανέστης και Μ. Κουµαριανός (του «Παναθηναϊκού Συναγερµού») διεκδίκησαν την ηγεσία. Κανένα ψηφοδέλτιο όµως δεν συγκέντρωσε τον απαιτούµενο αριθµό ψήφων. Πρώτος σε ψήφους αναδείχθηκε ο Παύλος Γιαννακόπουλος, ο οποίος ανέλαβε την ηγεσία του «Παναθηναϊκού Συναγερµού». Στις επαναληπτικές εκλογές της 29ης Ιουνίου ο «Συναγερµός» δεν κατέβηκε. Δηµιουργήθηκαν επεισόδια και τελικά τις αρχαιρεσίες κέρδισε η παράταξη του Σπύρου Ανέστη, µε πρόεδρο τον Α. Μπουντουβή.




1974-75
Νικολαΐδης και Μαντζεβελάκης

Ο Αντώνης Μαντζεβελάκης με τον Αντώνη Αντωνιάδη

Το καλοκαίρι της µεταπολίτευσης ο Παναθηναϊκός έψαχνε τα… πατήµατά του απέναντι σε Ολυµπιακό και ΑΕΚ, οι οποίοι είχαν ισχυρές διοικήσεις στα πρόσωπα των Νίκου Γουλανδρή και Λουκά Μπάρλου.

Στο «τριφύλλι» υπήρξαν δύο τάσεις: Μία αποτελούµενη από στελέχη της προηγούµενης διοίκησης µε επικεφαλής τον Σπύρο Ανέστη και µία µε παλιότερα στελέχη (του «Παναθηναϊκού Συναγερµού») µε επικεφαλής τους Απόστολο Νικολαΐδη και Αντώνη Μαντζεβελάκη. Τη λύση τελικά έδωσε το δικαστήριο ορίζοντας διοίκηση µε 12 µέλη του «Συναγερµού» και 3 της παράταξης Ανέστη.




1976-77

Πρωτοδικείο και Μαυροκουκουλάκης

Η διοικητική αστάθεια παρέµεινε στον Παναθηναϊκό, µε το Πρωτοδικείο να ορίζει διοικούσα επιτροπή µε πρόεδρο τον Μ. Ιθακήσιο, που όρισε εκλογές στις 21 Ιουλίου. Εκεί παρουσιάστηκε µόνο ένα ψηφοδέλτιο, ενώ η νέα διοίκηση υπό την προεδρία του Απόστολου Νικολαΐδη συγκέντρωσε αµέσως 3 εκατ. δρχ.

Κατά τη διάρκεια της σεζόν σηµειώθηκε ακόµη η δυναµική είσοδος του εξωδιοικητικού παράγοντα Μάνου Μαυροκουκουλάκη στα κοινά της οµάδας και η εγγραφή των Βαρδή Βαρδινογιάννη, Νίκου Μαµιδάκη, Ιωάννη Κεφαλογιάννη, Χ. Δηµητρίου, Δ. και Α. Καρελά ως νέα µέλη του Παναθηναϊκού στις 17 Δεκεµβρίου 1976. Οι δύο τελευταίοι ήταν ο χρηµατοδότης του Εθνικού και ο γιος του!



1979-80

Η ΠΑΕ στα χέρια της οικογένειας Βαρδινογιάννη

Το καλοκαίρι του 1979 το ποδόσφαιρο πέρασε στον επαγγελµατισµό. Σύµφωνα µε το νόµο 879/79, έπρεπε να γίνει σύσταση της ΠΑΕ Παναθηναϊκός. Το µετοχικό κεφάλαιο ορίστηκε στα 80 εκατ. δρχ. (40.000 µετοχές των 2.000 δρχ. η καθεµία), ποσό ιδιαίτερα µεγάλο, το οποίο φάνταζε αρκετά δύσκολο να καλυφθεί. Ο επιχειρηµατίας Γιώργος Βαρδινογιάννης, µέλος του συλλόγου επί χρόνια, βγήκε στο προσκήνιο κι έκανε µία πρώτη κίνηση δίνοντας ως προκαταβολή 2 εκατ. δρχ. για την αγορά µετοχών.

Στις 13 Ιουλίου αγόρασε το υπόλοιπο 5.000 µετοχών αφήνοντας σε δήλωσή του ανοιχτό το ενδεχόµενο να αναµιχθεί στα διοικητικά. Την εποµένη πολλοί έσπευσαν να αγοράσουν µετοχές για να καλυφθεί το Μ.Κ., ανάµεσά τους ήταν και ο Παύλος Γιαννακόπουλος, ο οποίος δήλωσε ότι θα αγοράσει 10.000 µετοχές. Ο Απόστολος Νικολαΐδης αποφασίζει να αποσυρθεί από τα κοινά και στις 16 του µήνα ακολούθησε η µεγάλη… έκπληξη. Οπως ανέφεραν και οι εφηµερίδες της εποχής: «Ο µεγαλοεφοπλιστής Γ. Βαρδινογιάννης πήρε το 54% των µετοχών του Παναθηναϊκού».



2000

Η αποχώρηση «καπετάνιου»

Ο "καπετάνιος" Γιώργος Βαρδινογιάννης στην αποχαιρετιστήρια συνέντευξή του

Στις 29 Μαΐου 2000, έπειτα από 21 χρόνια στην προεδρία του Παναθηναϊκού, ο Γιώργος Βαρδινογιάννης αποφασίζει -µετά από σχετικές πιέσεις και των µελών της οικογένειάς του- να αποχωρήσει από το προσκήνιο, δίνοντας τη θέση του στη «νέα γενιά». Οι Παύλος και Γιάννης Βαρδινογιάννης βγήκαν µπροστά, µε τον πρώτο να αποσύρεται σταδιακά και τον δεύτερο να δίνει για µία τριετία (έως το 2003) το µάνατζµεντ της ΠΑΕ στον Αγγελο Φιλιππίδη.



2008

Η πολυµετοχικότητα

Πέντε χρόνια µετά την ενεργή παρουσία του στα διοικητικά δρώµενα της ΠΑΕ Παναθηναϊκός ο Γιάννης Βαρδινογιάννης, δεχόµενος έντονες πιέσεις από τον κόσµο (συλλαλητήριο 30.000 φιλάθλων τον Απρίλιο του '08) κι από την ΠΕΚ του Ανδρέα Βγενόπουλου, ανακοινώνει την απόφασή του να «ανοίξει» την ΠΑΕ Παναθηναϊκός, µετατρέποντάς τη σε πολυµετοχική. Ακολούθησαν τρία χρόνια γεµάτα εντάσεις, εσωτερικές έριδες και «βυζαντινισµούς» µέχρι την προχθεσινή αποχώρηση της οικογένειας Βαρδινογιάννη από την οµάδα.




ΠΗΓΗ